Νταρζάνου Α.
Ημερομηνία δημοσίευσης: 25/09/2011
Χρειάστηκαν σχεδόν τέσερις μήνες για να αποφασίσει το Δ.Σ. της ΕΣΗΕΑ να συγκροτηθεί σε σώμα. Εξέλεξε πρόεδρο τον Δημήτρη Τρίμη -εκ των συντακτών της στήλης "Ιός" στην "Ελευθεροτυπία"- στη χειρότερη συγκυρία μετά τη χούντα. Από την "ηλεκτρική καρέκλα" του προέδρου ο Δ. Τρίμης μιλώντας στην "Αυγή" της Κυριακής επιμένει μεν στις παραδοσιακές συνδικαλιστικές πρακτικές και αιτήματα, αναγνωρίζει ωστόσο ότι στη συγκυρία της κρίσης υπάρχει θέμα συνεννόησης, ενότητας και ευρηματικότητας. Παράλληλα, τονίζει ότι η δημοσιογραφία πρέπει να ανταποκριθεί στις ανάγκες της κοινωνίας, η οποία υποτιμάται συχνά από την πολιτική εξουσία και ορισμένες επιχειρήσεις ενημέρωσης.
* Αναλαμβάνετε πρόεδρος της ΕΣΗΕΑ ίσως στις δυσμενέστερες συνθήκες για τον δημοσιογραφικό κλάδο μετά το απριλιανό πραξικόπημα. Πώς μπορεί να αντεπεξέλθει κανείς;
Η εκλογή μου ήταν το αποτέλεσμα της κάλπης των τελευταίων εκλογών, στις οποίες οι συνάδελφοι, κρίνοντας την ιστορία, τη δράση και τη συνέπεια του καθενός μας, εμπιστεύτηκαν την πρόταση της παράταξής μας, της «Συσπείρωσης Δημοσιογράφων», για αλληλεγγύη και αξιοπρέπεια των δημοσιογράφων και όλων των εργαζομένων στην ενημέρωση, όλων των λαϊκών στρωμάτων που βιώνουν τις συνέπειες της χρεωκοπίας του παλιού πολιτικού συστήματος, δυστυχώς όμως και της παραγωγικής δομής της χώρας.
Θα ήταν λιποταξία να πει κανένας ότι δεν μπορεί να δοκιμάσει την ανασυγκρότηση του Σωματείου, να σταθεί δίπλα σ’ αυτούς που πλήττει η πολλαπλή κρίση του οικονομικοπολιτικού μοντέλου, αλλά και του πληθωρικού και συχνά ασύδοτου μοντέλου των ΜΜΕ που επικράτησε τα τελευταία χρόνια. Ιδίως όταν εγκαίρως ο δικός μας πολιτικός και συνδικαλιστικός χώρος, όπως και πολλοί συνάδελφοι που ζουν καθημερινά στις επιχειρήσεις ενημέρωσης, είχαν πολλές φορές επιχειρήσει να αναπροσανατολίσουν την ουσιαστική -για την ίδια τη δημοκρατία- λειτουργία των Μέσων. Συνεπώς, μέσα στη γενική απαισιοδοξία των καιρών μπορούμε να δούμε την ελπίδα, αρκεί η δική μας συνδικαλιστική πράξη να εναρμονίζεται με την ανάγκη της κοινωνίας για έντιμη, δημοκρατική και αξιόπιστη παρουσία του Τύπου, μακριά από διαπλοκή, εκμαυλισμό συνειδήσεων, αθέμιτων πρακτικών, κιτρινισμού, σεξισμού, ρατσισμού, δυσφήμησης κοινωνικών ομάδων κ.ο.κ.
* Ποιες πρέπει να είναι, κατά τη γνώμη σας, οι προτεραιότητες του νέου προεδρείου της ΕΣΗΕΑ;
Πιστεύω ότι η διασωματειακή συνεργασία, η αλληλεγγύη με όλα τα ζωντανά και δημιουργικά τμήματα των εργαζομένων και του πνευματικού κόσμου, είναι η κεντρική προτεραιότητα για να υπηρετηθεί ο βασικός στόχος των δημοσιογράφων σ’ αυτή τη συγκυρία: Δηλαδή, «λιτότητα» για τους μετόχους και για τα στελέχη των επιχειρήσεων του Τύπου, αξιοπρέπεια, δουλειά, Συλλογικές Συμβάσεις, κοινωνική ασφάλιση και ελευθερία έκφρασης για όλους τους εργαζόμενους. Συνεπώς η δεύτερη προτεραιότητα προκύπτει από την πρώτη και είναι αυτό που λέγαμε προηγουμένως, η αξιοπιστία και η σοβαρότητα της ενημέρωσης. Μόνο αυτές οι αρχές μπορούν να εξασφαλίσουν την επιβίωση του Τύπου και όχι λ.χ. η εξάρτησή τους από τραπεζικά κονσόρτσιουμ ή τους εμίρηδες του πετρελαίου. Θυμίζω τα συνθήματα της Διεθνούς Ομοσπονδίας των Δημοσιογράφων ήδη από τη δεκαετία του '90, ότι σε συνθήκες πολέμου, φτώχειας ή αυταρχισμού δεν μπορεί να λειτουργήσει η αληθινή δημοσιογραφία και ότι η συγκέντρωση των μέσων και η δήθεν ταχύτητα μετάδοσης της είδησης υπονομεύει την αξιοπιστία τους.
* Πώς μπορεί να αντιμετωπιστεί το φαινόμενο των απολύσεων σε συνθήκες ύφεσης, όταν κινδυνεύουν οι ίδιες οι επιχειρήσεις ΜΜΕ με λουκέτα;
Ασφαλώς είναι δύσκολο. Ήδη και με το πρόγραμμα των απολύσεων στο δημόσιο τομέα, ΕΡΤ και ΑΠΕ, και στα δημοτικά ραδιοτηλεοπτικά μέσα, η ανεργία συνολικά στον κλάδο της ενημέρωσης φτάνει το 30%. Τα Μνημόνια του ΔΝΤ, αλλά και των εργοδοτών των ΜΜΕ, υπόσχονται μια «ανάπτυξη» στο μέλλον, αφού προηγηθεί το μακελειό των ανθρώπων σήμερα, χωρίς βεβαίως οι οικονομικές και κοινωνικές ελίτ να χάσουν τίποτα από τα προνόμια και τους θησαυρούς τους. Είναι υποχρέωσή μας να προστατεύσουμε την εργασία και να αναγκάσουμε την κυβέρνηση, τις τράπεζες και τους μετόχους των επιχειρήσεων να επιστρέψουν στην παραγωγή και στην κοινωνία τον πλούτο που απέσπασαν και βρίσκεται σήμερα στην Ελβετία. Πέραν αυτών όμως, καθήκον της ΕΣΗΕΑ είναι να καθήσει στο ίδιο τραπέζι με την κυβέρνηση και τις εργοδοτικές Ενώσεις και να βρει τις πιο δίκαιες λύσεις που θα ανακουφίζουν τους συναδέλφους. Όσο κι αν αυτό ακούγεται ως επιλογή «μοιράσματος της φτώχειας μας» εν αντιθέσει με κάποια αόριστη επαναστατική επαγγελία, οφείλουμε να διερευνήσουμε τις προθέσεις των άλλων πλευρών, πριν οδηγηθούμε σε αναμετρήσεις, τις οποίες σε αυτές τις συνθήκες κανένας δεν εύχεται.
* Υπάρχουν κάποιες πιο συγκεκριμένες πρωτοβουλίες για τους ανέργους;
Η ΕΣΗΕΑ έχει τη δυνατότητα και νομίζω ότι πλέον έχει και τη βούληση να δημιουργήσει ένα σοβαρό κέντρο μελέτης της αγοράς εργασίας, της καταγραφής της ανεργίας και συνεπώς να χαράξει άμεσες και μακροπρόθεσμες πολιτικές: Από το να δώσει επιπλέον οικονομική στήριξη στους ανέργους - μέλη της, να οργανώσει δίκτυα αλληλεγγύης, να διεκδικήσει από την κυβέρνηση και τους αφαλιστικούς οργανισμούς αξιοπρεπή επιδόματα και διατήρηση της ασφάλισης για τους μακροχρόνια ανέργους, να χρηματοδοτήσει έντυπα ψηφιακά ή ηλεκτρονικά μέσα ενημέρωσης της Ένωσης στα οποία θα εργάζονται άνεργοι, να απαιτήσει την ένταξη των ανέργων σε κρατικά προγράμματα επιμόρφωσης και επανένταξης στην αγορά εργασίας κ.ο.κ. Είναι στο χέρι μας και πιστεύω στις ειλικρινείς προθέσεις του νέου Δ.Σ.
* Οι απεργιακές κινητοποιήσεις της ΕΣΗΕΑ το τελευταίο διάστημα δεν είχαν πάντα επιτυχία ή αμφισβητήθηκαν σε επιμέρους χώρους δουλειάς, από τις γενικές συνελεύσεις των δημοσιογράφων. Τι εναλλακτικές υπάρχουν;
Ίσως δεν είναι γνωστό, αλλά το απεργιακό δικαίωμα έχει αμφισβητηθεί από την εργοδοτική πλευρά και τα δικαστήρια, για τυπικούς λόγους τις περισσότερες φορές, εδώ και αρκετά χρόνια. Και έχετε δίκιο όταν αναφέρεστε και στην εσωτερική αμφισβήτηση από τους ίδιους τους εργαζόμενους. Νομίζω ότι με σαφείς στόχους, με δημοκρατία, ειλικρίνεια και μέθοδο και πάνω απ' όλα σε συνεργασία με τις αδελφές Ενώσεις μπορούμε να αλλάξουμε το κλίμα που περιγράψατε. Είναι θέση αρχής για εμάς και παραμένει ότι η απεργία είναι το έσχατο μέσο πίεσης των συνδικάτων. Αλλά μην εκληφθεί ως «ρεαλιστική» επιλογή, η πλήρης αδράνεια, η παθητική αποδοχή και εν τέλει η υποταγή στους εκβιασμούς και στον εκφοβισμό που επιχειρούν οι ιδιοκτήτες με το επιχείρημα ότι «θα κλείσει το μαγαζί» ή, ακόμα χειρότερα, «θα φύγει όποιος κουνιέται». Ζήσαμε πολλά τέτοια φαινόμενα τον τελευταίο καιρό και προσωπικά δεν μπορώ να τα δω να επαναλαμβάνονται. Πολλοί συνάδελφοί μας απομονώθηκαν και απολύθηκαν επειδή δεν έσκυψαν το κεφάλι.
* Θα μπορούσαν στις σημερινές συνθήκες να υπογραφούν Συλλογικές Συμβάσεις -αλλά Κλαδικές, όχι Επιχειρησιακές- με χαμηλότερες αποδοχές; Θα ήταν αυτό μια διέξοδος για τις επιχειρήσεις Τύπου -και τους εργαζομένους τους- που πλήττονται βάναυσα, αλλά και για τη διάσωση των συλλογικών διαπραγματεύσεων;
Προσπάθησα πριν να εξηγήσω ότι από τη «φτωχοποίηση» και την ανασφάλεια, τους εκφοβισμούς και τον αυταρχισμό κατά των εργαζομένων στα ΜΜΕ, χαμένοι θα είναι πολλοί. Ανάμεσά τους και εκείνοι οι εργοδότες που δεν μας υπολογίζουν και που περιφρονούν την αντίληψη της κοινωνίας στην οποία απευθύνονται, πουλώντας τα όποια προϊόντα τους. Όπως όλοι οι εργαζόμενοι, έτσι και οι δημοσιογράφοι έχουν ήδη χάσει μεγάλο μέρος από το εισόδημά τους με διάφορους τρόπους. Είτε με τις αποφάσεις της κυβέρνησης είτε με μονομερείς και συχνά εκβιαστικές ενέργειες των εργοδοτών τους. Η κλαδική Συλλογική Σύμβαση Εργασίας, η οποία εγγυάται τα ελάχιστα για την αξιοπρεπή επιβίωση και εργασία των ανθρώπων του Τύπου, είναι νομίζω ο μοναδικός δρόμος για την ΕΣΗΕΑ και όλα τα σωματεία του Τύπου και των ΜΜΕ. Αυτή τη Σύμβαση έχουν καταργήσει οι εργοδοτικές οργανώσεις, με την ανοχή, αν όχι την προτροπή, της κυβέρνησης, αυτή διεκδικούμε, μπορείτε να τη δείτε στο σάιτ της ΕΣΗΕΑ, δεν είναι κατά κανένα τρόπο προνομιακή. Δεν θα αγωνιστούμε βεβαίως για τα golden boys, για τις προκλητικές πολυθεσίες και για τα «παπαγαλάκια» οικονομικών συμφερόντων που δυστυχώς υπάρχουν στον χώρο μας. Οι θέσεις εργασίας με συμβατικά, συντακτικά και ασφαλιστικά δικαιώματα είναι για μας πολύτιμες.