Η δημοσιογραφία των χορηγών

Του Κώστα Κατσουλάρη

Υπήρξε μια εποχή, όχι τόσο μακρινή, που το να είσαι δημοσιογράφος θεωρούνταν ακόμη λειτούργημα. Μια εποχή που σημαντικοί άνθρωποι με υψηλό μορφωτικό επίπεδο και συναίσθηση του πολιτικού πολιτισμού έφθαναν να γίνονται διευθυντές εφημερίδων (εμβληματικό παράδειγμα ο Λέων Καραπαναγιώτης, στα ΝΕΑ), ενώ υπήρχαν ακόμη και εκδότες που προκειμένου να εκδίδουν μια εφημερίδα πραγματικά αποκαλυπτική χωρίς αυτό απλώς να υποκρύπτει υπόγειους εκβιασμούς και αλισβερίσια, αρνούνταν ακόμη και την πολυπόθητη διαφήμιση, με μεγάλο κόστος για τους ίδιους και την εφημερίδα τους (εμβληματικό παράδειγμα ο Κώστας Παπαϊωάννου και το Ποντίκι – μέχρι το 2005 οπόταν και πουλήθηκε ακολουθώντας τη μοίρα των άλλων εφημερίδων).

Στο χώρο του βιβλίου και του πολιτισμού τα πράγματα ακολούθησαν αντίστοιχη πορεία, αλλά πιο ήπια – δεδομένου του μικρότερου οικονομικού και πολιτικού ενδιαφέροντος που έχει ο συγκεκριμένος χώρος. Κι εκεί, όμως, τα παραδείγματα της κατάπτωσης και της «αλλαγής παραδείγματος» είναι πλέον εμφανή, κι ίσως ακόμη πιο θλιβερά. Σημαντικοί κριτικοί λογοτεχνίας –«κοσμήματα» άλλοτε των εφημερίδων– απαξιώνονται και υποτιμώνται, όταν δεν οδηγούνται σε τιμητική αποστρατεία. Δοκιμασμένοι δημοσιογράφοι στο χώρο του βιβλίου και του πολιτισμού παραχωρούν σταδιακά τη θέση τους σε ανθρώπους με αδύναμη σκευή και χαλαρά ήθη, των οποίων η αρθρογραφία και οι «παρεμβάσεις» σε αναγκάζουν κάθε φορά να σκέφτεσαι ποιον ή τι θέλουν να εξυπηρετήσουν – κι ο λόγος δεν είναι, δυστυχώς, μόνο η καλπάζουσα καχυποψία και παράνοια που μας έχει εξωθήσει άπαντες σε ένα αδιάκοπο κυνήγι μαγισσών…

Η πραγματική δημοσιογραφία έχει πλέον πεθάνει στη χώρα μας. Επαγγελματίες εκβιαστές εξαγνίζονται στην κολυμβήθρα του Σιλωάμ συγκροτημάτων με «κύρος» και «υπευθυνότητα», ταγούς κατά τα λοιπά του αστικού κόσμου και της καθ’ ημάς Δημοκρατίας. Οι «δημοσιογράφοι» δεν ομιλούν πια στο όνομα των ακροατών, θεατών ή αναγνωστών τους, αλλά στο όνομα των Χορηγών τους – δίχως τους οποίους, ειδικά στα ηλεκτρονικά μέσα, δεν βρίσκει πλέον κανείς δουλειά, ασχέτως αν είναι «σούπερ σταρ» ή κάποιος που θέλει να κάνει απλώς τη δουλειά του. Η βασική αποστολή του δημοσιογράφου, που είναι ναμεταφέρει ειδήσεις με τον πλέον αντικειμενικό τρόπο, δίνοντας λόγο στις διαφορετικές απόψεις, έχει θαφτεί κάτω από έναν εσμό ανίδεων και ηθικά έκπτωτων «σχολιαστών». Η είδηση, και κατ’ επέκταση η πραγματικότητα, ασφυκτιά (αν δεν εξαφανίζεται πλήρως), μέσα στον χαοτικό θόρυβο αδαών κομπορρημόνων, που έχουν κάνει κατάληψη στο δημόσιο χώρο και στο δημόσιο λόγο, καθορίζοντας το επίπεδο της αφήγησης της ζωής μας σε εξαιρετικά χαμηλά και προβλέψιμα επίπεδα.

Για κάθε πολίτη που σέβεται πλέον τον εαυτό του, μια λύση υπάρχει: Να βγάλει από τη ζωή του με μια κίνηση τα ελληνικά ηλεκτρονικά μέσα, τηλεοράσεις και ενημερωτικά ραδιόφωνα κάθε ύφους και απόχρωσης και να υποστηρίξει έγκυρες πηγές ενημέρωσης (έντυπες ή ηλεκτρονικές). Ευτυχώς, πλέον υπάρχουν πολλές, στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό. Εκτός κι αν έχουμε πια εθιστεί στο πολιτικό κουτσομπολιό και στο άνευ ορίων και όρων ξεκατίνιασμα, οπότε ο «αντίπαλος» είναι δυστυχώς ήδη στον καθρέφτη.

_______________________________________
http://www.bookpress.gr/stiles/eponimos/dimosiografia-horigon