ΕΔΙΠΤ και ο Περιοδικός Τύπος...

Η ίδρυση της ΕΔΙΠΤ

Στις παραμονές του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, (το 1939), Εκδότες Εφημερίδων και Περιοδικών της εποχής εκείνης, αναζητούντες κάποια προστασία από την επερχόμενη παγκόσμια απειλή καταστροφής αποφάσισαν να συνασπισθούν σε Ένωση, επαγγελματική κατά βάση αλλά και ταυτόχρονα σημαντικής κοινωνικής, πολιτιστικής, εθνικής και πνευματικής παρέμβασης με σοβαρό και έγκυρο τρόπο, με σεβασμό στην αλήθεια και τις διαχρονικές αξίες. Παρακολουθώντας και συμμετέχοντας σε όλες τις διακυμάνσεις του πολιτικού και κοινωνικού βίου της χώρας τα μέλη της ΕΔΙΠΤ, με τα έντυπά τους, είχαν πάντοτε δυναμική και πολύπλευρη παρουσία στη Δημοσιογραφία όλων των ειδών και συνέβαλαν στη διαμόρφωση της ελληνικής κοινής γνώμης στο Εσωτερικό και το Εξωτερικό. Σήμερα μέλη της Ενώσεως είναι περισσότεροι από 250 Δημοσιογράφοι – Εκδότες, με συνολική αναγνωσιμότητα των εντύπων τους που υπερβαίνει τους 2.000.000 αναγνώστες. Η ΕΔΙΠΤ είναι μέλος στις δύο μεγάλες Συνομοσπονδίες του Περιοδικού Τύπου στο εξωτερικό, την Διεθνή (FIPP) και των χωρών της Ε.Ε. (FAEP), στις οποίες μετέχει ενεργά. Τα ιδιόκτητα καλαίσθητα, σύγχρονα και άριστα εξοπλισμένα γραφεία της, βρίσκονται επί της Βασιλίσσης Σοφίας 25, στην Γ’ όροφο. Ο συνδικαλιστικός ρόλος της ΕΔΙΠΤ υπήρξε πολυσήμαντος και έχει πολύπλευρα στηρίξει τις προσπάθειες των Δημοσιογράφων Ιδιοκτητών Περιοδικού Τύπου. Εκτός της συνεισφοράς στον πρόοδο της Κοινωνίας δια των εκδόσεων των μελών της, η ΕΔΙΠΤ σαν Ένωση, μετέχει ενεργά αλλά και με πλήρη ανεξαρτησία στα κοινά. Ο Περιοδικός Τύπος, άμεσος εκφραστής των προβλημάτων του ελληνικού λαού, παρακολούθησε με συνέπεια τον πόνο, την αγωνία αλλά και τις ευτυχισμένες στιγμές του Ελληνισμού. Κάθε βήμα του Ελληνισμού καταχωρήθηκε στις στήλες του Περιοδικού Τύπου όπως επίσης – και αυτό είναι το πιο σημαντικό – καθοδηγήθηκε και εκφράστηκε από τα έντυπα των μελών της ΕΔΙΠΤ. Η ΕΔΙΠΤ ως συλλογικός εκφραστής των Εκδοτών – Δημοσιογράφων του Περιοδικού Τύπου, παρακολούθησε και αυτή τη σύγχρονη πορεία της χώρας. Παράλληλα με την ενεργό συμμετοχή των μελών της σε κάθε στιγμή της εθνικής και κοινωνικής ζωής, ποικίλες είναι οι εκδηλώσεις που οργάνωσε, προβάλλοντας σημαντικά θέματα και δραστηριότητες ομάδων και ατόμων που τίμησαν και τιμούν την Ελληνική κοινωνία. Αυτή την περίοδο προχωρεί μεθοδικά στην οργανωτική και λειτουργική της αναδιοργάνωση, ενώ παράλληλα δραστηριοποιείται σε μια πολύπλευρη προσπάθεια για τον επιχειρηματικό, τεχνολογικό και λειτουργικό εκσυγχρονισμό των Επιχειρήσεων των Μελών της. Ο περιοδικός Τύπος Από τότε που επινοήθηκε η γραφή άρχισαν προσπάθειες να μεταφερθούν γνώσεις και πληροφορίες σε όσο το δυνατόν περισσότερα άτομα. Οι γνώσεις με κύριο χαρακτηριστικό τη διαχρονική τους αξία αποτυπώθηκαν στα βιβλία. Όμως ο άνθρωπος διψούσε πάντοτε για την τρέχουσα πληροφορία, την είδηση, που δεν είχε νόημα να αποτυπωθεί σε βιβλίο. Από τα πανάρχαια χρόνια η διάχυση της πληροφορίας αποτελούσε βασική παράμετρο του Πολιτισμού και αργότερα της Δημοκρατίας. Γιατί η πληροφορία δίνει γνώση και δύναμη, επιτρέπει την βελτίωση της διαδικασίας και των κριτηρίων που οδηγούν σε αποφάσεις και δράσεις. Η ανακάλυψη της τυπογραφίας αποτέλεσε την αφετηρία της ανάπτυξης του Περιοδικού Τύπου (γιατί ο τύπος γεννήθηκε περιοδικός) και γρήγορα συνδέθηκε με την ποιότητα και το επίπεδο του Πολιτισμού και της Δημοκρατίας. Με την πάροδο του χρόνου και την ανάπτυξη της τεχνολογίας ο Tύπος απέκτησε μικρότερη περιοδικότητα για να γίνει και ημερήσιος ενώ η ηλεκτρονική εποχή σημαδεύτηκε από την ανάπτυξη της ραδιοφωνίας και της τηλεόρασης. Τα ηλεκτρονικά μέσα βρέθηκαν στο επίκεντρο αλλά ο έντυπος τύπος εξακολουθεί να κρατά τα σκήπτρα της ποιοτικής και της εξειδικευμένης πληροφόρησης. Μέσα από τα έντυπα της ενημέρωσης (Εφημερίδες και Περιοδικά) πραγματοποιείται τα τελευταία διακόσια χρόνια μια πρωτοφανής ζύμωση ιδεών και διαμορφώνονται ρεύματα, ιδεολογικά πολιτικά και κοινωνικά, που σφραγίζουν τη ζωή των Πολιτών, σε όλο των κόσμο. Είναι πολύ γνωστό πλέον, ότι από την εποχή που επινοήθηκε η γραφή και η δια του γραπτού λόγου επικοινωνία μεταξύ των ανθρώπων, τέθηκαν και οι πρώτες μορφές μαζικότερης συνεννόησης των μελών των οργανωμένων κοινωνιών. Και οι μορφές αυτές, πρωτόγονες βέβαια, είχαν την ίδια ακριβώς αποστολή που έχουν και σήμερα τα καλαίσθητα έντυπα. Οι ειδήσεις, τα γεγονότα, οι πληροφορίες, οι ιδέες, άρχισαν να κυλούν ταχύτερα και οι γνώσεις να απλουστεύονται και να γίνονται εύληπτες από τις πλατύτερες κοινωνικές ομάδες που είχαν ανάγκη την πνευματική τους ανάπτυξη, γιατί μέσα από τις μάζες αυτές θα ξεπετάγονταν οι επιστήμονες, οι εφευρέτες, οι διανοητές, οι οποίοι με τις γνώσεις τους, που πάλι διοχετεύονταν μέσα από τον Τύπο, θα οδηγούσαν τους ανθρώπους στην πρόοδο και την ευημερία. Ο Τύπος λοιπόν, γεννήθηκε 'περιοδικός', χρονικά περιοδικός. Με την ανάπτυξη όλων των άλλων μέσων, αναπτύχθηκε και αυτός, για να φτάσει στην ηλεκτρονική του μορφή, όπως τον γνωρίζουμε με την τηλεόραση, τα κομπιούτερς, τους δορυφόρους κ.λ.π. Πολλές φορές, και αυτό είναι το σημαντικό, μέσα από το εξειδικευμένο περιοδικό και εφημερίδα, ζητούν οι αναγνώστες τους να προταθούν λύσεις στα θέματα που τους απασχολούν και ακόμα να αγωνιστούν τα έντυπα για λογαριασμό τους, προς επηρεασμό της κοινής γνώμης και κατ' επέκταση των αρμοδίων, για να βρουν τα δίκαιά τους. Γενικά να κάνουν αισθητή την παρουσία των θεμάτων τους στο δημόσιο βίο. Έτσι γεννήθηκε και ωρίμασε ο Περιοδικός Τύπος. Ο ίδιος ο δημοσιογράφος-εκδότης είναι ένας φιλοσοφημένος παρατηρητής, έγκυρος κριτής και αναλυτής των γεγονότων. Έτσι το έργο του Περιοδικού Τύπου στον κόσμο της πληροφόρησης και της γνώμης, μοιάζει με έργο που βγαίνει (με αυτοθυσία και «μεράκι») από χέρια παλαιού καλλιτέχνη τεχνίτη και ο κόσμος το θέλει γνήσιο, όχι βιομηχανοποιημένο Προέρχεται από την ανάγκη συμμετοχής και προσφοράς, ενός ευαίσθητου δέκτη των αναγκών της κοινωνίας και του πολιτισμού. Στον καταιγισμό της ανεύθυνης ή κατευθυνόμενης πληροφόρησης, συχνά πολύ χαμηλής ποιοτικά στάθμης, οι εφημερίδες και τα περιοδικά του νηφάλιου περιοδικού τύπου αποτελούν τον αντίποδα. Δίνουν βήμα σε προβληματισμένους, αδέσμευτους και δημιουργικούς Δημοσιογράφους και Εκδότες αλλά και ενεργούς Πολίτες οι οποίοι γονιμοποιούν τον δημόσιο διάλογο και συμμετέχουν παραγωγικά στις εξελίξεις. Ομοιοεπαγγελματικές ομάδες, τοπικές κοινωνίες και ομάδες Πολιτών με κοινά ενδιαφέροντα είναι οι βασικοί, σταθεροί και ένθερμοι αναγνώστες του Περιοδικού Τύπου. Για πολλούς το έντυπο που αναφέρεται στην περιοχή που τους ενδιαφέρει (π.χ. τη γενέτειρά τους) είναι ο βασικός πολιτιστικός σύνδεσμος με τις ρίζες τους και την παράδοση. Στα ομοιοεπαγγελματικά έντυπα παρουσιάζονται ανάγλυφα τα πραγματικά προβλήματα όπως και οι κατακτήσεις κάθε Επιστημονικής, Επιχειρηματικής, Ηλικιακής ή άλλης ομάδας λιΠολιτών. Ακόμη στα ειδικά έντυπα βρίσκονται οι περισσότερες και χρησιμότερες πληροφορίες για όσους έχουν κοινά ενδιαφέροντα οικολογικά, αθλητικά, ελεύθερου χρόνου κ.ά. Είναι σημαντικό ότι σύμφωνα με έγκυρες διεθνείς μετρήσεις ο Περιοδικός Τύπος ακολουθεί ανοδική πορεία, κυρίως σε τομείς όπου τα Μ.Μ.Ε. γενικής πληροφόρησης (Έντυπα και Ηλεκτρονικά) αδυνατούν να καλύψουν τις εξειδικευμένες ανάγκες εκατομμυρίων ανθρώπων με ειδικά ενδιαφέροντα. Σημαντικό στοιχείο που προσφέρει ο Περιοδικός Τύπος είναι η ουσιαστική συμβολή του, στην έγκυρη καιπολύπλευρη ενημέρωση, όπως και την άμβλυνση του φανατισμού. Τα χρονικά διαστήματα που μεσολαβούν από την εμφάνιση ενός γεγονότος μέχρι το χρόνο έκδοσης της εφημερίδας και του περιοδικού βοηθούν στο να μειωθούν οι εξάψεις και οι παρορμητικές διαθέσεις που θα οδηγούσαν σε φανατισμούς. Γενικότερα ο Περιοδικός Τύπος δίνει μία ήρεμη διάσταση ακόμη και στα αιχμηρά πολιτικά γεγονότα. Η περιοδική έκδοση, εφημερίδα ή περιοδικό, παραμένει περισσότερο χρόνο στα χέρια του αναγνώστη. Τη φυλλομετράει συχνά μέχρι την επόμενη έκδοση. Γι’ αυτό και η διαφήμιση σε περιοδικές εκδόσεις έχει μεγαλύτερη απήχηση σε μεγάλο ποσοστό καταναλωτών. Αυτός είναι και ο λόγος που οι Διαφημιστές “ανακαλύπτουν” ξανά τον περιοδικό τύπο και το μερίδιό του στις διαφημιστικές δαπάνες συνεχώς μεγαλώνει. http://www.edipt.gr/

Ελληνικά media... όπως ελληνική οικονομία

Της ΜΑΡΙΑΣ ΛΟΥΚΑ*

Τα δελτία ειδήσεων όλο και περισσότερο μετατρέπονται σε δελτία απόψεων, πλήρως ευθυγραμμισμένα με τις κυβερνητικές επιλογές, όπου ακριβοπληρωμένοι δημοσιογράφοι σε απευθείας σύνδεση με τον υπουργό (κυριολεκτικά εσχάτως) κουνούν με αυστηρότητα το δάχτυλο απέναντι στους δημοσίους υπαλλήλους των 1000 ευρώ.

Αν υπήρχε οίκος αξιολόγησης των ενημερωτικών, πολιτιστικών και ψυχαγωγικών προϊόντων που παράγουν τα ελληνικά media, τότε σίγουρα αυτά - κατ’ αναλογία με τα ομόλογα του ελληνικού κράτους - θα ενέπιπταν στην κατηγορία junk. Η κρίση στον Τύπο προϋπήρχε κατά πολύ της οικονομικής κρίσης. Η συνάντηση τους όμως δημιουργεί ένα εκρηκτικό μείγμα σ’ ένα τοπίο όπου η πλειοψηφία των ΜΜΕ όλο και περισσότερο εξαρτά την επιβίωση της από τα τραπεζικά δάνεια και τη διαπλοκή με την πολιτική εξουσία. Κι επειδή οι επιχειρηματίες των ΜΜΕ ζήλεψαν τις επιδόσεις της ελληνικής οικονομίας μετά το Μνημόνιο, αποφάσισαν να ακολουθήσουν μια συνταγή φτιαγμένη από τα ίδια καταστροφικά υλικά.

Όποιος παρακολουθεί με συστηματικότητα το περιεχόμενο και την εξέλιξη του Τύπου χαράσσοντας εκείνες τις γραμμές άμυνας, ώστε να μην ταυτίζεται απόλυτα μ’ αυτή, έχει μια εικόνα για την έκταση του εκφυλισμού. Ακόμα όμως και η ελάχιστη ανακούφιση που θα προέκυπτε από τη διαπίστωση ότι πιάσαμε πάτο, διαλύεται σ' ένα προμήνυμα απύθμενου. Ξεκινώντας από την τηλεόραση, εξαιτίας της καθηλωτικής της διάστασης, δεν χρειάζεται παραπάνω από μια ματιά στα τρέιλερ που διαφημίζουν το πρόγραμμα της νέας σεζόν για να γεννηθεί το εύλογο ερώτημα πόσοι άνθρωποι είναι διατεθειμένοι να εκθέτουν διάφορες πτυχές της υποκειμενικότητας τους στον φακό μαγειρεύοντας ή αφήνοντας διάφορους art designers να γκρεμίζουν τους τοίχους των σπιτιών τους;

Μάλλον περισσότεροι από όσους αντέχει η αισθητική των τηλεθεατών να παρακολουθήσει. Η τάση είναι σαφής: η επικράτηση των reality έναντι της κοινωνικής πραγματικότητας και η αντικατάσταση των απαιτητικών παραγωγών με αξιώσεις ενός ορισμένου πολιτισμικού υπόβαθρου από προγράμματα μηδενικού κόστους και αντίστοιχων αξιώσεων. Η ενημέρωση υποκαθίσταται από το infotainment, όπου μαθαίνεις για το άνοιγμα των κλειστών επαγγελμάτων μαγειρεύοντας γιουβαρλάκια και χορεύοντας χιτάκια. Τα δελτία ειδήσεων όλο και περισσότερο μετατρέπονται σε δελτία απόψεων, πλήρως ευθυγραμμισμένα με τις κυβερνητικές επιλογές, όπου ακριβοπληρωμένοι δημοσιογράφοι σε απευθείας σύνδεση με τον υπουργό (κυριολεκτικά εσχάτως) κουνούν με αυστηρότητα το δάχτυλο απέναντι στους δημοσίους υπαλλήλους των 1000 ευρώ. Ενώ οι κινητοποιήσεις των διάφορων κοινωνικών στρωμάτων βρίσκουν μια θέση στον τηλεοπτικό ήλιο μόνο στον βαθμό που εμπεριέχουν εκείνα τα θεαματικά στοιχεία της έντασης - απαραίτητα για την πλαισίωση μιας διατεταγμένης υπηρεσίας που δεν έγκειται σε τίποτα παραπάνω από την άνευ όρων και ορίων συκοφάντηση.

Στον ίδιο δρόμο όμως βαδίζουν και τα υπόλοιπα Μέσα, με τα ενημερωτικά ραδιόφωνα παραδείγματος χάριν να αποψιλώνουν το ρεπορτάζ και να επιδίδονται σε σκιαμαχίες αστέρων με εναλλασσόμενους ρόλους «καλού» και «κακού» σ’ ένα κακοφτιαγμένο γουέστερν. Η αμεσότητα και η σφαιρική ενημέρωση πάνε περίπατο μαζί με το μεγαλύτερο πλεονέκτημα του Μέσου, τη διαδραστικότητα, αφού την εποχή του talk radio οι ιθύνοντες δεν αναζητούν ενεργούς ακροατές αλλά Ινδιάνους. Από την άλλη για τις εφημερίδες που κρατούσαν άλλοτε ψηλά τη σημαία της εγκυρότητας και της αξιοπιστίας, η αντίστροφη μέτρηση ξεκίνησε όταν το άγχος για την αναζήτηση της είδησης αντικαταστάθηκε από το άγχος για την επιλογή του εμπορικότερου dvd. Κι έμειναν μόνο τα δελτία τύπου να συνοδεύουν τις ταινίες και τα cd. Η δημοσιοϋπαλληλική νοοτροπία που τόσο πολύ λοιδορήθηκε απ’ αυτόν τον κλάδο, εγκαταστάθηκε κυρίως εδώ και ως παρεπόμενο έφυγαν τα πρωτογενή θέματα, η ερευνητική δημοσιογραφία και ο πλουραλισμός. Μαζί τους έφυγαν και αναγνώστες.

Κι αν υπάρχει κάτι διαφανές σε μια κατά τ’ άλλα σκοτεινή ιστορία, είναι η στοχοθεσία της: οι εργοδότες προσπαθούν να απεμπλακούν από την κρίση συμπιέζοντας το εργατικό κόστος και απαξιώνοντας το προϊόν τους. Οι εργαζόμενοι στα media είναι τα πρώτα θύματα μιας τέτοιας διαδικασίας, αντιμέτωποι διαρκώς με το φάσμα της επισφάλειας και χωρίς συλλογικές αναπαραστάσεις σ' ένα ακραία ανταγωνιστικό περιβάλλον, χάνουν όχι μόνο τον έλεγχο πάνω στη δουλειά τους αλλά και εκείνη τη δυνατότητα για τα μεγάλα όχι. Αντί να δημιουργούν την εργασία τους σε μεγάλο βαθμό τη διεκπεραιώνουν. Ταυτόχρονα σε μια περίοδο που οι γραμμές που τέμνουν τις κοινωνίες μας γίνονται τόσο ορατές, ο Τύπος διαρρηγνύει βίαια τους οποιουσδήποτε δεσμούς με την κοινωνία και προσδένεται όλο και πιο σφιχτά στο άρμα της εξουσίας. Αναπόφευκτα μοιράζεται το ίδιο πεπρωμένο, δηλαδή τον κίνδυνο να βουλιάξει μαζί της.

Το πιο κρίσιμο βέβαια με όσα βλέπουμε, ακούμε και διαβάζουμε είναι ότι αυτά δε μας εκπλήσσουν. Η πρόδηλη χυδαιότητα και υποκρισία εμπεδώνονται σταδιακά. Συνηθίζουμε να ακούμε τον καιρό από την Πετρούλα, να ανεχόμαστε όσους συγκροτούσαν τα pay roll της Siemens να μας ζητούν θυσίες, να θεωρούμε δεδομένη τη θέση της απεργίας στα μονόστηλα των εσωτερικών φύλλων. Αυτό το φλερτ με την αποχαύνωση είναι αρκετά ελκυστικό. Στο αναμορφωτήριο του ΔΝΤ όμως το να αρνείσαι, να αποστρέφεσαι, να ανατριχιάζεις είναι ριζοσπαστικό. Συνιστά πράξη αντίστασης στη χειραγώγηση και τη μοιρολατρία. Ίσως να αποτελεί και προϋπόθεση, ώστε αυτή φούσκα, να σκάσει «μ' ένα κρότο και όχι μ’ ένα λυγμό». Γι’ αυτό αφού δεν υπάρχει αυτός ο οίκος αξιολόγησης, να τον εφεύρουμε. Ας είναι έστω η συνείδηση μας.

εφημερίδα Η ΑΥΓΗ : Ημερομηνία δημοσίευσης: 04/09/2010

http://www.avgi.gr/ArticleActionshow.action?articleID=564567#